4.1. Installatie van een webserver (EL)

Linux for Operations
HOGENT toegepaste informatica

Thomas Parmentier, Andy Van Maele, Bert Van Vreckem, Jan Willem

2025-2026

Webserver installatie

Doelstelling

  • LAMP-stack: Linux + Apache + MariaDB + PHP
  • Website bekijken vanop de andere VM (Linux Mint)

Installatie software

$ sudo dnf install httpd mariadb-server php

Belangrijke directories

  • /etc/httpd/: configuratie Apache
    • /etc/httpd/conf/httpd.conf
    • /etc/httpd/conf.d/*.conf
  • /var/www/html/: Apache DocumentRoot
  • /var/log/httpd/: logbestanden
    • access_log
    • error_log

Services opstarten

$ sudo systemctl enable --now mariadb
$ sudo systemctl enable --now httpd
  • enable: automatisch opstarten bij booten
  • --now: nu opstarten (kan ook met systemctl start)

Het commando systemctl

Info opvragen: geen sudo nodig

$ systemctl status <service>
$ systemctl is-enabled <service>
$ systemctl is-active <service>
$ systemctl list-units --type=service
$ systemctl list-units --failed

Toestanden wijzigen: sudo vereist!

$ sudo systemctl start <service>
$ sudo systemctl stop <service>
$ sudo systemctl restart <service>
$ sudo systemctl enable <service>
$ sudo systemctl disable <service>

Test de services

$ systemctl status httpd
$ systemctl status mariadb
<?php phpinfo(); ?>

Het commando ss

ss = Show Sockets

Task Command
Show server sockets ss -l, --listening
Show TCP sockets ss -t, --tcp
Show UDP sockets ss -u, --udp
Show port numbers(*) ss -n, --numeric
Show process(†) ss -p, --processes

(*) instead of service names from /etc/services

(†) root permissions required

Example

$ sudo ss -tlnp
State   Recv-Q Send-Q Local Address:Port Peer Address:Port
LISTEN  0      128                *:22              *:*    users:(("sshd",pid=1290,fd=3))
LISTEN  0      100        127.0.0.1:25              *:*    users:(("master",pid=1685,fd=13))
LISTEN  0      128               :::80             :::*    users:(("httpd",pid=4403,fd=4),("httpd",pid=4402,fd=4),("httpd",pid=4401,fd=4),("httpd",pid=4400,fd=4),("httpd",pid=4399,fd=4),("httpd",pid=4397,fd=4))
LISTEN  0      128               :::22             :::*    users:(("sshd",pid=1290,fd=4))
LISTEN  0      100              ::1:25             :::*    users:(("master",pid=1685,fd=14))
LISTEN  0      128               :::443            :::*    users:(("httpd",pid=4403,fd=6),("httpd",pid=4402,fd=6),("httpd",pid=4401,fd=6),("httpd",pid=4400,fd=6),("httpd",pid=4399,fd=6),("httpd",pid=4397,fd=6))

Logbestanden

Voorbeeld voor Apache:

$ sudo journalctl
$ sudo journalctl -u httpd
$ sudo journalctl -flu httpd
$ sudo tail -f /var/log/httpd/access_log
$ sudo tail -f /var/log/httpd/error_log

journalctl

  • journalctl kan enkel als root/met sudo
    • Of, voeg gebruiker toe aan groep adm of systemd-journal
  • Sommige “traditionele” tekstgebaseerde logbestanden bestaan nog steeds (voorlopig?):
    • /var/log/messages (verdwenen in Fedora!)
    • /var/log/httpd/access_log en error_log
    • …

Opties

Actie Commando
Toon laatste lijnen en wacht journalctl -f, --follow
Toon enkel log van SERVICE journalctl -u SERVICE, --unit=SERVICE
Log voor executable, bv. dhclient journalctl /usr/sbin/dhclient
Log voor apparaat, bv. /dev/sda journalctl /dev/sda
Toon auditd logs journalctl _TRANSPORT=audit
Actie Commando
Toon log sinds laatste boot journalctl -b, --boot
Kernelberichten (zoals dmesg) journalctl -k, --dmesg
Omgekeerde uitvoer (nieuwste eerst) journalctl -r, --reverse
Toon alleen fouten en erger journalctl -p err, --priority=err
Sinds gisteren journalctl --since=yesterday

Filter op tijd (voorbeeld):

journalctl --since=2018-06-00 \
           --until="2018-06-07 12:00:00"

Veel meer opties in de man-pagina!

Website vanaf Linux GUI VM bekijken

  • Controleer IP-adres webserver-VM: ip a
  • Test route vanaf Linux GUI VM met ping <IP-adres>
  • Surf vanaf Linux GUI VM naar IP-adres webserver-VM

Database testen: root

$ sudo mysql mysql
...
MariaDB [mysql]> SHOW DATABASES;
MariaDB [mysql]> SELECT user,host,password from user;
MariaDB [mysql]> quit
  • sudo: inloggen als MariaDB-root
    • wachtwoord uitgeschakeld
    • kan enkel vanaf localhost met sudo
  • 2e mysql: inloggen op database mysql

Labo-oefening

Ga nu zelf verder met de labo-oefening! Leerpad 4.4.1